ภาวะที่เกิดจากการกดทับเส้ นประสาทบริเวณข้อมือ (median nerve)โดยเส้นประสาทมีเดียนนี้ จะทำหน้าที่ควบคุมการเคลื่ อนไหวนิ้วหัวแม่มือ และการรับความรู้สึกบริเวณนิ้ วหัวแม่มือ นิ้วชี้ นิ้วกลาง และนิ้วนาง บริเวณที่เส้นประสาทนี้ผ่ านตรงข้อมือจะเป็นโพรงที่มีเส้ นเอ็นพาดผ่านด้วย ถ้าโพรงของเส้นประสาทนี้ตีบแคบ ก็จะทำให้เกิดการกดทับเส้ นประสาทได้ ซึ่งทำให้เกิดอาการปวดชา บริเวณนิ้วหัวแม่มือถึงนิ้วนาง และบางครั้งอาจมีอาการปวดขึ้ นไปบริเวณแขนได้ด้วย ถ้าหากเป็นมานาน
อาการ
- ชา หรือเสียวแปลบปลาบที่มื
อโดยเฉพาะบริเวณนิ้วหัวแม่มือ นิ้วชี้ นิ้วกลาง ทางฝั่งด้านฝ่ามือ - อาการจะเป็นมากขึ้นเมื่อกำ หรือถือสิ่งใดสิ่งหนึ่งนานๆ เช่น มือถือ หิ้วของ เป็นต้น
- บางครั้งอาจมีอาการปวด หรือชาในขณะนอน
- ตื่นนอนในตอนเช้าด้วยอาการชา หรือเสียวแปลบปลาบที่มือ
- อาการจะดีขึ้นเมื่อสะบัดมือไปมา
- ในบางรายที่มีอาการชา เสียวแปลบปลาบที่มือตลอดเวลา อาจมีอาการปวดแสบปวดร้อน
- อาการอ่อนแรงของกล้ามเนื้อที่มื
อโดยเฉพาะนิ้วหัวแม่มือ หรือในบางคนอาจมีอาการกล้ามเนื้ อฝ่อลีบร่วมด้วย ซึ่งจะทำให้สูญเสียกำลังในการกำ หรือถือของได้
สาเหตุ
โดยปกติแล้วเส้นประสาทมีเดี ยนจะควบคุมกล้ามเนื้อมือ และการรับความรู้สึกทางฝั่งนิ้ วหัวแม่มือ นิ้วชี้ และนิ้วกลาง เส้นประสาทมีเดียนจะผ่านโพรงข้ อมือ ซึ่งภายในโพรงข้อมือจะมีเส้นเอ็ นอยู่ในบริเวณนั้นด้วย ดังนั้นถ้ามีบางอย่างไปกดทับเส้ นประสาทมีเดียนในบริเวณข้อมือก็ จะทำให้เกิดอาการชาที่มือได้ เช่น
- เกิดจากอาการบวม หรือหนาขึ้นของเส้นเอ็นกล้ามเนื้
อในบริเวณโพรงข้อมือ จากการใช้งานมือและข้อมือที่ไม่ เหมาะสม เช่นการเคลื่อนไหวมือกับข้อมื อในลักษณะเดียวกันเป็นเวลานานๆ ก็จะทำให้มีแรงกดทับที่เส้ นประสาทมีเดียนมากขึ้น - ภาวะการอักเสบของเนื้อเยื่อ หรือการบาดเจ็บบริเวณข้อมือ เช่นข้อมือหักหรือเคลื่อน สามรถไปกดทับเส้นประสาทมีเดี
ยนได้ - ภาวะของโรคบางชนิด เช่น เบาหวาน โรคไฮโปไทรอยด์ เป็นต้น
- ภาวะการเปลี่ยนแปลงระดับฮอร์
โมนในผู้ที่ตั้งครรภ์ ซึ่งจะทำให้เกิดของเหลวคั่งค้ างในร่างกาย มากกว่าปกติ และอาจทำให้เส้นประสาทมีเดียนถู กกดทับ
การรักษา
- การใส่เฝือกและอุปกรณ์ช่วยพยุง เพื่อลดความตึงตัว หรือหลีกเลี่ยงการถูกกดทั
บของเส้นประสาทมีเดียนะบริเวณข้ อมือ โดยเฉพาะเมื่อผู้ป่วยต้องนอนหลั บหรือทำกิจกรรมที่อาจทำให้ อาการของโรคแย่ลง - การออกกำลังกาย และยืดเหยียดกล้ามเนื้อ
- ประคบเย็นหรือร้อน ประคบเย็นเมื่อมีอาการบวม เพื่อชะลอหรือป้องกันความเสี
ยหายที่อาจเกิดกับเส้นประสาทมี เดียนที่ข้อมือ ประคบร้อนเมื่อมีอาการปวด เพื่อช่วยลดอาการปวด - เครื่องอัลตราซาวด์ (ultrasound) เนื่องจากเครื่องอัลตราซาวด์ให้
ผลทางความร้อน จึงสามารถช่วยลดอาการปวดลงได้ - ให้ความรู้ และข้อควรปฎิบัติ เช่น
- หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ต้องงอข้
อมือนานๆ - มีช่วงพักในขณะทำงาน
- ปรับท่าทางการทำงาน
- ลดการทำกิจกรรมที่ทำให้เกิ
ดอาการ - ปรับเปลี่ยนตำแหน่งการวางคีย์
บอร์ด เพื่อลดการงอข้อมือ - หลีกเลี่ยงการนอนทับมือ
ท่าออกกำลังกาย
- ท่าบริหารเส้นเอ็นข้อมือ เป็นการขยับงอนิ้วมือในท่าต่างๆ โดยทำท่าค้างไว้ในแต่ละท่า 5 วินาที 10 ครั้ง 3 รอบ
- ท่ายืดกล้ามเนื้อ Wrist stretch เหยียดแขนข้างที่จะยืดให้สุดแขน หงายท้องแขนขึ้น นำมืออีกข้างมาจับมือข้างที่ต้
องการยืด ออกแรงดึงจนกระทั่งรู้สึกตึงบริ เวณท้องแขน อีกท่าคือให้คว่ำมือลง เอามืออีกข้างดึงปลายมือเข้ าหาตัวจนกระทั่งรู้สึกตึงบริ เวณด้านหลังแขน ทั้ง 2 ท่าให้ทำค้างไว้15-30 วินาที 10 ครั้ง 3รอบ - บีบลูกบอล เพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้
อมือ 5 วินาที 10 ครั้ง 3 รอบ